در واپسین روزهای خردادماه سال جاری، حمله نظامی اسرائیل به ایران موجی از نگرانی در سطح جامعه، به‌ویژه در بازارهای مالی و ملکی به‌وجود آورد.
این بحران نظامی که ۱۲ روز به طول انجامید، با اعلام آتش‌بس پایان یافت و فضای عمومی کشور تا حدی به ثبات نسبی بازگشت.
در چنین شرایطی، بسیاری از سرمایه‌گذاران و مالکان ملک، با این پرسش مواجه شدند که بازار مسکن چه مسیری را در پیش خواهد گرفت؟ آیا وقت فروش است؟ آیا باید صبر کرد؟ در این مقاله تلاش می‌کنیم با تحلیل روندهای تاریخی و واقعیت‌های اقتصادی، پاسخی روشن به این دغدغه‌ها بدهیم.
رفتار بازار ملک در بحران‌های کوتاه‌مدت یکی از مهم‌ترین ویژگی‌های بازار ملک نسبت به سایر بازارها (مانند ارز یا طلا)، مقاومت بیشتر در برابر نوسانات لحظه‌ای و روانی است.
در زمان بحران، ممکن است عده‌ای محدود تلاش کنند ملک خود را زیر قیمت به فروش برسانند، اما این موارد اغلب استثنا هستند و نمی‌توان آن‌ها را به کل بازار تعمیم داد.
واقعیت این است که اغلب مالکان، به‌ویژه در مناطق شهری با ارزش افزوده بالا، حاضر نیستند دارایی خود را به بهای ناچیز از دست بدهند.
در شرایطی مثل بحران اخیر، حتی اگر نیاز مالی در کوتاه‌مدت ایجاد شود، بسیاری از مالکان ترجیح می‌دهند از منابع مالی دیگر مثل فروش خودرو، وام، یا حتی کمک خانواده استفاده کنند تا اینکه ملک خود را با ضرر جدی به فروش برسانند.
این رفتار عقلانی و محافظه‌کارانه، مانع از افت شدید قیمت‌ها می‌شود.
چرا فروش در شرایط بحرانی تصمیم درستی نیست؟ ۱.
احتمال برگشت ثبات در کوتاه‌مدت همان‌طور که در بحران اخیر دیدیم، با وجود حمله، تنها ۱۲ روز بعد آتش‌بس اعلام شد.
تجربه‌های جهانی و داخلی نشان داده‌اند که تنش‌های نظامی اغلب در مدت‌زمان کوتاهی با مذاکره یا فشارهای بین‌المللی به حالت تعلیق درمی‌آیند.
۲. کاهش فروشندگان واقعی در بازار در روزهای بحرانی، بیشتر کسانی که آگهی فروش می‌گذارند، نه فروشنده واقعی بلکه نگران هستند.
به‌همین دلیل، بازار با کاهش تعداد معاملات و نه سقوط قیمت مواجه می‌شود.
این رکود کوتاه‌مدت اغلب بعد از بازگشت آرامش، با رونق جایگزین می‌شود.
۳. افزایش تقاضا پس از بحران تاریخ بارها نشان داده که پس از هر جنگ یا بحران نظامی، اگر چشم‌انداز صلح پایدار شکل بگیرد، بازارها – به‌ویژه بازار مسکن – جهش تقاضا را تجربه می‌کنند.
خریداران محتاطی که در زمان بحران دست نگه‌داشته‌اند، پس از بازگشت ثبات دوباره وارد بازار می‌شوند.
آیا قیمت‌ها کاهش یافته‌اند؟ بررسی‌های میدانی در تهران و سایر کلان‌شهرها نشان می‌دهد که با وجود نگرانی‌های اولیه، قیمت‌ها نه‌تنها کاهش قابل‌توجهی نداشته‌اند، بلکه در برخی مناطق، ثبات کامل و حتی رشد جزئی نیز مشاهده شده است.
البته در مناطقی که همیشه تقاضای پایین‌تری داشته‌اند، تخفیف‌های موقت دیده می‌شود، اما این به معنای افت عمومی قیمت‌ها نیست.
توصیه نهایی برای مالکان و خریداران برای مالکان: اگر قصد فروش ملک خود را دارید، اما صرفاً به‌دلیل نگرانی‌های ناشی از بحران اخیر تصمیم‌تان را گرفته‌اید، پیشنهاد ما این است که صبر کنید.
در شرایط فعلی، منطقی نیست ملک باارزش خود را زیر قیمت بازار واگذار کنید.
بحران‌ها می‌آیند و می‌روند، اما دارایی‌های واقعی مثل ملک، ارزش خود را حفظ می‌کنند.
برای خریداران: اگر سرمایه لازم را دارید و ملک مورد نظرتان پیدا شده، این دوره ثبات نسبی پس از آتش‌بس می‌تواند فرصت خوبی برای خرید باشد.
بازار هنوز در فضای روانی بعد از تنش قرار دارد و ممکن است بتوانید با مذاکره، تخفیف‌های منطقی دریافت کنید.
جمع‌بندی بازار مسکن ایران بارها بحران‌های سیاسی، اقتصادی و حتی نظامی را تجربه کرده و در بلندمدت همیشه خود را با شرایط جدید تطبیق داده است.
تنش اخیر نیز، هرچند جدی و نگران‌کننده، اما به‌دلیل کوتاه بودن زمان و احتمال برقراری صلح پایدار، تأثیر عمیق و بلندمدتی بر بازار ملک نخواهد گذاشت.
پس اگر مالک هستید، در شرایط جنگی تصمیم احساسی نگیرید.
و اگر خریدار هستید، با تحلیل دقیق و مشورت، از فرصت استفاده کنید.
این بحران نظامی که ۱۲ روز به طول انجامید، با اعلام آتش‌بس پایان یافت و فضای عمومی کشور تا حدی به ثبات نسبی بازگشت.
در چنین شرایطی، بسیاری از سرمایه‌گذاران و مالکان ملک، با این پرسش مواجه شدند که بازار مسکن چه مسیری را در پیش خواهد گرفت؟ آیا وقت فروش است؟ آیا باید صبر کرد؟ در این مقاله تلاش می‌کنیم با تحلیل روندهای تاریخی و واقعیت‌های اقتصادی، پاسخی روشن به این دغدغه‌ها بدهیم.
رفتار بازار ملک در بحران‌های کوتاه‌مدت یکی از مهم‌ترین ویژگی‌های بازار ملک نسبت به سایر بازارها (مانند ارز یا طلا)، مقاومت بیشتر در برابر نوسانات لحظه‌ای و روانی است.
در زمان بحران، ممکن است عده‌ای محدود تلاش کنند ملک خود را زیر قیمت به فروش برسانند، اما این موارد اغلب استثنا هستند و نمی‌توان آن‌ها را به کل بازار تعمیم داد.
واقعیت این است که اغلب مالکان، به‌ویژه در مناطق شهری با ارزش افزوده بالا، حاضر نیستند دارایی خود را به بهای ناچیز از دست بدهند.
در شرایطی مثل بحران اخیر، حتی اگر نیاز مالی در کوتاه‌مدت ایجاد شود، بسیاری از مالکان ترجیح می‌دهند از منابع مالی دیگر مثل فروش خودرو، وام، یا حتی کمک خانواده استفاده کنند تا اینکه ملک خود را با ضرر جدی به فروش برسانند.
این رفتار عقلانی و محافظه‌کارانه، مانع از افت شدید قیمت‌ها می‌شود.
چرا فروش در شرایط بحرانی تصمیم درستی نیست؟ ۱.
احتمال برگشت ثبات در کوتاه‌مدت همان‌طور که در بحران اخیر دیدیم، با وجود حمله، تنها ۱۲ روز بعد آتش‌بس اعلام شد.
تجربه‌های جهانی و داخلی نشان داده‌اند که تنش‌های نظامی اغلب در مدت‌زمان کوتاهی با مذاکره یا فشارهای بین‌المللی به حالت تعلیق درمی‌آیند.
۲. کاهش فروشندگان واقعی در بازار در روزهای بحرانی، بیشتر کسانی که آگهی فروش می‌گذارند، نه فروشنده واقعی بلکه نگران هستند.
به‌همین دلیل، بازار با کاهش تعداد معاملات و نه سقوط قیمت مواجه می‌شود.
این رکود کوتاه‌مدت اغلب بعد از بازگشت آرامش، با رونق جایگزین می‌شود.
۳. افزایش تقاضا پس از بحران تاریخ بارها نشان داده که پس از هر جنگ یا بحران نظامی، اگر چشم‌انداز صلح پایدار شکل بگیرد، بازارها – به‌ویژه بازار مسکن – جهش تقاضا را تجربه می‌کنند.
خریداران محتاطی که در زمان بحران دست نگه‌داشته‌اند، پس از بازگشت ثبات دوباره وارد بازار می‌شوند.
آیا قیمت‌ها کاهش یافته‌اند؟ بررسی‌های میدانی در تهران و سایر کلان‌شهرها نشان می‌دهد که با وجود نگرانی‌های اولیه، قیمت‌ها نه‌تنها کاهش قابل‌توجهی نداشته‌اند، بلکه در برخی مناطق، ثبات کامل و حتی رشد جزئی نیز مشاهده شده است.
البته در مناطقی که همیشه تقاضای پایین‌تری داشته‌اند، تخفیف‌های موقت دیده می‌شود، اما این به معنای افت عمومی قیمت‌ها نیست.
توصیه نهایی برای مالکان و خریداران برای مالکان: اگر قصد فروش ملک خود را دارید، اما صرفاً به‌دلیل نگرانی‌های ناشی از بحران اخیر تصمیم‌تان را گرفته‌اید، پیشنهاد ما این است که صبر کنید.
در شرایط فعلی، منطقی نیست ملک باارزش خود را زیر قیمت بازار واگذار کنید.
بحران‌ها می‌آیند و می‌روند، اما دارایی‌های واقعی مثل ملک، ارزش خود را حفظ می‌کنند.
برای خریداران: اگر سرمایه لازم را دارید و ملک مورد نظرتان پیدا شده، این دوره ثبات نسبی پس از آتش‌بس می‌تواند فرصت خوبی برای خرید باشد.
بازار هنوز در فضای روانی بعد از تنش قرار دارد و ممکن است بتوانید با مذاکره، تخفیف‌های منطقی دریافت کنید.
جمع‌بندی بازار مسکن ایران بارها بحران‌های سیاسی، اقتصادی و حتی نظامی را تجربه کرده و در بلندمدت همیشه خود را با شرایط جدید تطبیق داده است.
تنش اخیر نیز، هرچند جدی و نگران‌کننده، اما به‌دلیل کوتاه بودن زمان و احتمال برقراری صلح پایدار، تأثیر عمیق و بلندمدتی بر بازار ملک نخواهد گذاشت.
پس اگر مالک هستید، در شرایط جنگی تصمیم احساسی نگیرید.
و اگر خریدار هستید، با تحلیل دقیق و مشورت، از فرصت استفاده کنید.
